Ο Βελισάριος Κρίστιτς γεννήθηκε στην πόλη Oreovac κοντα στο Nis της Σερβίας. Σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών του Βελιγραδίου, στην Ακαδημία Εικαστικών Τεχνών της Βιέννης και στη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Ζωγράφος, χαράκτης και γλύπτης, σήμερα διδάσκει ο ίδιος στη Σχολή Καλών Τεχνών του Βελιγραδίου. Η δουλειά του έχει παρουσιαστεί σχεδόν σε όλη την πρώην Γιουγκοσλαβία με πάνω από είκοσι προσωπικές εκθέσεις καθώς και σε πολλές πόλεις χωρών εκτός Γιουγκοσλαβίας. Τα Βραβεία και οι έπαινοι πολλοί, τελευταίο το μεγάλο βραβείο της Biennial 2001 στη Varna της Βουλγαρίας.

  Δημιουργός ενός ιδιόμορφου κόσμου που προσπαθεί με ιδέες και γλώσσα εικαστική να επεξηγήσει τη σύγχρονη πραγματικότητα, μέσα από συμβολικές παραστάσεις και δυνατούς ρυθμούς. Οι πίνακες του θα χαρακτηριζόταν μηνύματα και αυτός καλλιτέχνης ενός στρατευμένου σχηματισμού καθορισμένης ιδεολογικής αισθητικής και κοινωνιολογικής κατεύθυνσης. Η αισθητική του βασίζεται στην αίσθηση της μοίρας, την αναζήτηση του σκοτεινού περιεχομένου της ανθρώπινης ιστορίας, αλλά πάνω απ’ όλα στην ανάγκη όλα αυτά να μεταμορφωθούν σε εικαστικό φαινόμενο, σε πίνακα, σε χαρακτικό, σε γλυπτικό έργο.
 Ο Κρίστιτς δημιουργεί και ζει την τέχνη του αναζητώντας την ειρήνευση των περιεχομένων της μέσα από περίπλοκες γλωσσικές συνθέσεις. Η πληρότητα, η πυκνότητα, η επανάληψη είναι στοιχεία που εισέρχονται στη ζωγραφική πράξη ως διαδικασία ανάλυσης μιας κατάστασης βασάνου, υπερέντασης και πόθου για τη μεγάλη επαφή όντος και έννοιας. Οι πίνακες του κατέχουν πάντοτε εκείνο το μυθικό παραπανίσιο, εκείνη την εφεδρεία που είναι φυλαγμένη για κάποιους "άλλους" θεατές και δέκτες. Η εικόνα για τον καλλιτέχνη (πρόσωπο, μορφή) αποτελεί το πρωταρχικό δεδομένο πάνω στο οποίο οικοδομεί ολόκληρη τη δομή του έργου. Εικόνα και όχι θέαμα! Αυτή η ανοικτή, η παθιασμένη ζωγραφική έκφραση, εικαστική συνείδηση του Βελισάριου Κρίστιτς, ηρεμεί μπροστά στην άβυσσο κάποιας άγνωστης εμπειρίας, λιγότερο αισθητικής και περισσότερο ηθικής, έτσι που ο ζωγραφικός λόγος να εγκαταλείπει τη βιαιότητα, μεταμορφούμενος σε ψίθυρο ή σιωπή.

 Η τέχνη που βιώνεται είναι πιο σημαντική από την τέχνη που παράγεται;

Η τέχνη είναι μια μορφή αυταπάτης, ο καλλιτέχνης χρησιμοποιώντας τα μέσα που του δίδονται προσπαθεί να δημιουργήσει κάτι που έχει δει, κάτι που έχει βιώσει πάνω στο δισδιάστατο πίνακα και με τις τεχνικές της αυταπάτης που διαθέτει προσπαθεί να δείξει και την τρίτη διάσταση. Η τέχνη τελικά πρέπει να καταστεί κομμάτι της ζωής. Οποιοδήποτε έργο πριν δημιουργηθεί πρέπει πρωτίστως να ριζωθεί στην πεποίθηση του καλλιτέχνη, να αποτελέσει βιωματική προβληματική. Τα έργα που απλώς παράγονται, που δεν έχουν μια προϊστορία για τον καλλιτέχνη, δεν αφήνουν συνήθως τίποτε πίσω τους, δεν έχουν τη δυνατότητα να ωθήσουν τον παρατηρητή να σκεφτεί. Είναι γεγονός πως σε όλες τις μορφές τέχνης πρέπει να λειτουργεί και το συναίσθημα. Δεν μπορεί να υπάρξει δημιουργία χωρίς βιωματικές καταστάσεις.

 Τα έργα σου πώς λειτουργούν στον εθνικό-γεωγραφκό σου χώρο και πώς στις εκθέσεις έξω από την πατρίδα σου;

Εξαρτάται πάντα από τον χώρο που δίνεται και λαμβάνει χώρα η έκθεση. Όταν για πρώτη φορά είχα εκθέσει στην Ελλάδα στη γκαλερί Τερακότα της Θεσσαλονίκης, κάποιος μου είπε πως δε θα λειτουργήσει αυτή η έκθεση στον ελληνικό χώρο και -"οι Έλληνες δεν μπορούν να αντέξουν όλον αυτόν τον πόνο που βγαίνει από τα έργα σου", είπε χαρακτηριστικά. Με παραξένεψε ο λόγος του, τα γεγονότα βέβαια τον διέψευσαν, τόσο στη συγκεκριμένη γκαλερί αλλά και στα εικαστικά δρώμενα που έλαβαν χώρα στο καπνομάγαζο της οδού Ικονίου στη Σταυρούπολη, το 1993. Πήραν ιδιαίτερα μεγάλη έκταση. Σχολεία, διάφοροι φορείς της πόλης, πολιτικοί, πολιτιστικοί, κοινωνικοί, εκκλησιαστικοί, επισκέφτηκαν τους χώρους του καπνομάγαζου και φαίνεται ότι τους άγγιξαν όλα αυτά. Ενώ με τους Σέρβους πατριώτες μου συνέβη το αντίθετο. Οι Σέρβοι δεν ήθελαν ίσως εκείνη την περίοδο που ζούσαν όλες αυτές τις καταστάσεις να τις βλέπουν κιόλας αποτυπωμένες σε εικαστικά θεάματα. Τώρα, μετά από μερικά χρόνια, δειλά-δειλά μερικοί καλλιτέχνες τολμούν και παρουσιάζουν κάποιες δουλειές που έχουν σχέση με τα οδυνηρά γεγονότα που βιώσαμε τα πρόσφατα χρόνια, και το κοινό τα αντιμετωπίζει θετικά.

Στις προηγούμενες δουλειές σου αναιρούσες την ωραιοποίηση της εικόνας, της αισθητικής, της αρμονίας. Προς τα πού είναι στραμμένη η σημερινή σου κατεύθυνση, η σημερινή σου δημιουργία;

Αυτή ήταν η θέση μου πάντοτε, ο πίνακας δεν πρέπει απλά και μόνο να είναι μια ωραία παράσταση. Στην ουσία εμένα δε μ’ ενδιαφέρει αυτό που είναι επιφανειακά όμορφο, μ’ ενδιαφέρει αυτό που είναι πίσω από την παράσταση, κάτι πιο βαθύ. Προσπαθώ με τη δουλειά μου να δείξω το ωραίο μέσα από την άλλη οπτική, χωρίς αυτό να αποτελεί άρνηση του ωραίου και του όμορφου.

Και σήμερα θα μπορούσα να χαρακτηρίσω τη δουλειά μου σα μια συνέχεια της προηγούμενης. Και σήμερα με ανησυχούν και με εμπνέουν όλα αυτά που βλέπω να επηρεάζουν ανθρώπους και τρόπους ζωής. Ασχολούμαι με πορτρέτα χρησιμοποιώντας διάφορα υλικά, φωτογραφίες, περιοδικά μόδας, τηλεόρασης, διαφήμισης, life style, και γενικά όλα αυτά που πλημμυρίζουν τη καθημερινότητά μας δημιουργώντας πρότυπα, είδωλα, κατασκευάσματα. Στα έργα μου πριν απ΄όλα υπάρχει μια εικαστική οργάνωση, μια εικαστική δομή. Αυτά τα έργα στην πρώτη ματιά φαντάζουν όχι και τόσο προσελκύσιμα, αλλά ο ίδιος ο θεατής μετά από ένα χρονικό διάστημα ίσως καταφέρει να σκεφτεί τα περί του έργου και να μπει στην αρμονία του. Τότε εγώ θεωρώ ότι έχω πετύχει σε κάτι. Αυτός ο χαρακτηρισμός ότι κάτι δεν είναι ωραίο, ή ότι είναι βάρβαρο, με τον καιρό αλλάζει και ο θεατής δέχεται την ύπαρξη της αρμονίας με έναν έμμεσο και όχι άμεσο τρόπο. Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο ο καλλιτέχνης πετυχαίνει να βάλει το θεατή στην ιδέα του επιθυμητού.

 Πολλοί είναι οι καλλιτέχνες που θέτουν στον εαυτό τους ερωτήματα σχετικά με την έννοια και την αξία της ανθρώπινης ύπαρξης.

Αν η μοίρα είναι το σκοτεινό περιεχόμενο της ανθρώπινης ύπαρξης και ιστορίας, πώς αυτό μεταμορφώνεται σε μορφή τέχνης, σε ένα εικαστικό φαινόμενο;

Στην ουσία αυτά τα ερωτήματα απασχολούσαν πάντα τους καλλιτέχνες. Είναι θέματα που δύσκολα εκφράζονται μέσω της τέχνης. Είναι δύσκολο για έναν καλλιτέχνη να φτάσει σε τέτοιο επίπεδο ώστε να μπορέσει να αποδώσει την κατανόησή του γι’ αυτά τα ερωτήματα. Προσωπικά δεν πρόκειται να αλλάξω τον προβληματισμό μου, έτσι έχω προσπαθήσει μέσα από τις παραστάσεις των αντικειμένων, τις οποίες καταναλώνει και χρησιμοποιεί ο άνθρωπος, να δείξω την τραγική έννοια του ανθρώπου. Σε αυτές τις εικόνες η ίδια η ύπαρξη του ανθρώπου δεν υπάρχει, φαίνεται ομως μέσα από τα αντικείμενα που έχει αυτός αυτός χρησιμοποιήσει. Στον καθένα μας υπάρχει η φωτεινή αλλά και η πιο ακραία, σκοτεινή του πλευρά.

Σε κάποιες περιπτώσεις, όπως ο πόλεμος, μια ακραία δραστηριότητα στην οποία ο ίδιος ο άνθρωπος καταστρέφει τις δημιουργίες του, τον εαυτό του, τον πλησίον του, εμφανίζεται η σκοτεινή πλευρά του. Ο άνθρωπος γίνεται κτήνος, πολύ λίγο διαφέρει από το ζώο, σε πολλές περιπτώσεις γίνεται και χειρότερος.

Ωθούμενος από κάποια ιστορικά γεγονότα που μας περιέβαλαν αυτό τον καιρό, που ο πόλεμος ήταν καθημερινότητα γύρω μας, ένιωσα την ανάγκη να παρουσιάσω αυτή τη σκοτεινή πλευρά. Ήθελα με αυτούς τους πίνακες να θυμίσω στους ανθρώπους πως πρέπει να ‘θάψουν’ την σκοτεινή τους πλευρά και να συμπεριφέρονται σαν πολιτισμένα και ανθρώπινα όντα. Η τέχνη δεν αλλάζει τον άνθρωπο, δεν τον μεταμορφώνει σε θεϊκό όν, αλλά μπορεί να τον ωθήσει να σκέπτεται ως ένα πολιτισμένο και ανθρώπινο όν.

Τελειώνοντας ο πόλεμος στην πατρίδα σας τι έχει αφήσει πίσω του σε σας προσωπικά;

Ο πόλεμος είναι ό,τι χειρότερο μπορεί να πραγματοποιήσει και να κατανοήσει ο άνθρωπος, είναι η καταστροφή των πάντων. Χιλιάδες άνθρωποι βρίσκονται μακριά από τις εστίες τους, χιλιάδες νέοι επιστήμονες, καλλιτέχνες, καλλιεργημένοι άνθρωποι βρίσκονται εκτός εθνικού εδάφους αναγκασμένοι να βρουν την τύχη τους στην Αμερική ή τη δυτική Ευρώπη.

Ο πόλεμος έχει καταστρέψει την εθνική συνείδηση και έχει αφήσει μόνιμες πληγές και συνέπειες, με κυρίαρχα χαρακτηριστικά την έλλειψη αυτοπεποίθησης, εμπιστοσύνης στις ιδέες και τις ικανότητες και τη δημιουργία ενός φορτίου ενοχής. Όλα αυτά τα έχω βιώσει και προσπάθησα να τα δείξω μέσω της τέχνης μου. Αυτό με επηρέασε και στα έργα μου. Σαφώς και δεν μπορούσα να δημιουργήσω με κάποια χαρούμενα χρώματα, λόγω της κατάστασης είχα ωθηθεί σε θέματα και μορφές ιδιαίτερα πένθιμες. Τώρα πια έχουν αλλάξει πολλά πράγματα, άλλα θέματα, άλλα χρώματα, άλλες σκέψεις.

Θα μπορούσε να κάνει κάτι η υπόλοιπη Ευρώπη; Κάτι που δεν έκανε; Οχι μονο οι πολιτικοί αλλά και οι καλλιτέχνες, οι δημοσιογράφοι, οι πανεπιστημιακοι, οι φοιτητές, τα συνδικάτα...

Πιστεύω πως όλοι αυτοί οι άνθρωποι που θα μπορούσαν να βοηθήσουν σε μια κατεύθυνση λύσης, ελπίδας, θετικής κατεύθυνσης του λαού, αποτέλεσαν και αποτελούν -τουλάχιστον ένα μεγάλο μέρος αυτών- πιόνια των διαφόρων συστημάτων και μορφών εξουσίας και προπαγάνδας.

Ποια η άποψή σας για την Ενωμένη Ευρώπη και ποια η θέση των Βαλκανίων σε αυτή;

Η Ενωμένη Ευρώπη αποτελεί μια ιδέα που προωθούσαν κάποιοι πριν από γενιές. Σίγουρα ποτέ δεν υπήρξε περισσότερο ενωμένη, από τις τελευταίες προσπάθειες, αυτή είναι η άποψή μου. Σ' ό,τι αφορά όμως τα Βαλκάνια, τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα. Στην ιστορία υπήρξαν προσπάθειες για προσέγγιση των Βαλκανίων, όμως οι λαοί μας είναι επιβαρυμένοι με την ιστορία τους. Εδώ έλαβαν χώρα αρκετοί πόλεμοι με πολλά θύματα και αυτό δυσκολεύει τους λαούς. Πιστεύω πως οι λαοί μας πρέπει να βλέπουν προς το μέλλον, μόνο ενωμένοι μπορούν να δημιουργήσουν, να οδηγηθούν στη συνεργασία και στη συνύπαρξη χωρίς διακρίσεις εθνικιστικές και θρησκευτικές.

Ποιες οι σκέψεις σας για το σήμερα, για το μέλλον;

Σημαντικό για ένα καλλιτέχνη είναι να μπορεί να διατηρεί το ρυθμό στη δημιουργία, να κάνει συνέχεια προσπαθειες ώστε η ανάγκη του να παραμείνει ζεστή και ζωντανή.

Οι άνθρωποι των Βαλκανίων, ειδικά οι καλλιτέχνες, έχουν μια ιδιαιτερότητα, ξοδεύονται πολύ γρήγορα, έτσι στα τριάντα τους πιστεύουν ότι έχουν κάνει αρκετά και ότι εκεί είναι το τέλος.

Δεν μπορούν να διατηρήσουν τη ζέση για δημιουργία και σταματάνε να ασχολούνται με την τέχνη, έτσι απλά αναπαράγουν κάποια πράγματα. Αυτό προσωπικά το έχω ανακαλύψει νωρίς, προσπαθώ να μην επιτρέψω στον εαυτό μου να βρεθεί σε μια τέτοια κατάσταση και προσπαθώ να το μεταδώσω και στους φοιτητές μου.

Τηρώ τον κανονα "ούτε μια μέρα χωρίς μια γραμμή", προσπαθώ πάντα να αισθάνομαι ότι μόλις ξεκινάω τη δημιουργική μου πορεία.